Thế vận hội Mùa hè 2016. Tên chính thức là Games of the XXXI Olympiad và còn được gọi là Rio 2016, là một sự kiện thi đấu nhiều môn thể thao được tổ chức theo truyền thống của Thế vận hội, diễn ra tại Rio de Janeiro, Brasil từ ngày 5 tới 21 tháng 8 năm 2016 (môn bóng đá diễn ra sớm hơn, mở màn ngày 3 tháng 8 với bóng đá nữ và 4 tháng 8 với bóng đá nam). Có trên 10.500 vận động viên tham gia tranh tài từ 206 Ủy ban Olympic quốc gia, trong đó có lần đầu xuất hiện của Kosovo và Nam Sudan. Với 306 bộ huy chương, đại hội bao gồm 28 môn thể thao Olympic – trong đó bóng bầu dục bảy người (rugby sevens) và golf được Ủy ban Olympic Quốc tế (IOC) bổ sung vào năm 2009. Các sự kiện thể thao đã diễn ra ở 33 địa điểm thi đấu ở thành phố chủ nhà và năm địa điểm khác ở các thành phố São Paulo, Belo Horizonte, Salvador, Brasília (thủ đô), và Manaus, với 19 kỷ lục thế giới và 60 kỷ lục Olympic đã được chính thức xác lập.
Đây là Thế vận hội Mùa hè đầu tiên trong nhiệm kỳ chủ tịch IOC của Thomas Bach. Rio de Janeiro được công bố là chủ nhà tại kỳ họp lần thứ 121 của IOC tại Copenhagen, Đan Mạch, vào ngày 2 tháng 10 năm 2009. Sự kiện này cũng đã đánh dấu mốc lần đầu một thành phố Nam Mỹ đăng cai sự kiện và cũng là lần đầu tiên một nước nói tiếng Bồ Đào Nha đăng cai tổ chức sự kiện này. Đây cũng là Thế vận đội Mùa hè đầu tiên được tổ chức hoàn toàn trong thời gian mùa đông của quốc gia chủ nhà, là lần đầu tiên tổ chức tại một nước Mỹ Latinh kể từ năm 1968, và là lần đầu tiên kể từ năm 2000 (và lần thứ ba tất cả) được tổ chức tại Nam bán cầu.
Con đường tới ngày hội thể thao thế giới cũng được đánh dấu bởi những tranh cãi về chính trị – trong đó có nạn tham nhũng và sự bất ổn trong chính phủ liên bang của Brasil, cũng như các mối lo về an ninh và sức khỏe do virus Zika và tình trạng ô nhiễm nghiêm trọng tại Vịnh Guanabara, cũng như vụ bê bối doping của Nga đã ảnh hưởng tới việc tham dự của các vận động viên quốc gia này tại Đại hội.
Paralympic 2016 (Thế vận hội Người khuyết tật) tương ứng sẽ được tổ chức liền sau đó, cũng tại Rio de Janeiro, Brasil từ ngày 7 tháng 9.
Triển khai và chuẩn bị
Ngày 26 tháng 6 năm 2011 theo bản báo cáo trên AroundTheRings.com cho biết Roderlei Generali, Giám đốc điều hành của Ban tổ chức Olympic Rio de Janeiro (ROOC), từ chức chỉ sau một năm làm việc tại ROOC. Chỉ năm tháng sau Giám đốc kinh doanh Flávio Pestana từ chức vì lý do cá nhân. Pestana rút lui sau Paralympics 2012. Renato Ciuchin sau đó được bổ nhiệm làm Giám đốc điều hành.
Địa điểm thi đấu và cơ sở hạ tầng
Các nội dung thi đấu đã diễn ra ở mười tám địa điểm có sẵn (tám trong số đó được nâng cấp thêm), chín địa điểm mới được xây dựng để phục vụ cho Thế vận hội, và bảy địa điểm tạm thời đã được gỡ bỏ sau khi đại hội kết thúc.
Những nội dung đã được diễn ra ở một trong bốn tổ hợp Olympic riêng biệt về địa lý: Barra, Copacabana, Deodoro, và Maracanã. Những nơi đã diễn ra Đại hội thể thao Liên Mỹ 2007. Một vài địa điểm thi đấu nằm trong tổ hợp Công viên Olympic Barra.
Địa điểm thi đấu lớn nhất ở đại hội mà có chỗ ngồi là Sân vận động Maracanã, có tên gọi chính thức là Sân vận động Jornalista Mário Filho, có thể chứa được 74,738 khán giả và đã được sử dụng như là Sân vận động Olympic chính thức, tổ chức lễ khai mạc, bế mạc và các trận chung kết bóng đá. Thêm vào đó, năm địa điểm thi đấu ngoài Rio de Janeiro đã tổ chức các nội dung môn bóng đá, nằm ở các thành phố Brasília, Belo Horizonte, Manaus, Salvador và São Paulo.
Làng vận động viên được tuyên bố là rộng nhất trong lịch sử Olympic. Bao gồm 80.000 ghế, 70.000 bàn, 29.000 nệm, 60.000 móc treo quần áo, 6.000 bộ truyền hình và 10.000 điện thoại thông minh.
Lễ rước đuốc
Ngọn lửa Olympic được thắp sáng tại đền thờ Hera ở Olympia vào ngày 21 tháng 4 năm 2016, bắt đầu từ truyền thống rước đuốc thời Hy Lạp cổ. Ngày 27 tháng 4 ngọn lửa được bàn giao cho những người tổ chức của Brazil trong một buổi lễ ở Sân vận động Panathenaic ở Athens. Một điểm dừng ngắn đã diễn ra ở Thụy Sĩ để tham trụ sở IOC và Bảo tàng Olympic ở Lausanne cũng như Trụ sở Liên Hợp Quốc tại Geneva.
Lễ rước đuốc bắt đầu hành trình ở Brazil vào ngày 3 tháng 5 tại thủ đô Brasília. Lễ rước đuốc đi qua 300 thành phố của Brazil (bao gồm thủ phủ của 26 bang và Quận liên bang Brasil), cuối cùng đến với Rio de Janeiro, để thắp sáng tại Lễ khai mạc Thế vận hội Mùa hè 2016 vào ngày 5 tháng 8.
Lễ khai mạc
Lễ khai mạc diễn ra trên Sân vận động Maracanã vào ngày 5 tháng 8 năm 2016. Tất cả 207 đoàn thể thao sẽ diễu hành theo bảng chữ cái La Tinh.
Các môn thi đấu
Chương trình thi đấu của Thế vận hội 2016 bao gồm 28 môn thi đấu có tổng số 41 nội dung thi đấu và 306 bộ huy chương.
Bảng tổng sắp huy chương
|
Ba môn phối hợp (2)
Bắn cung (4)
Bắn súng (15)
Bóng bàn (4)
Bóng bầu dục bảy người (2)
Bóng chuyền
Bãi biển (2)
Trong nhà (2)
Bóng đá (2)
Bóng ném (2)
Bóng rổ (2)
Canoeing
Nước rút (12)
Vượt chướng ngại vật (4)
Cầu lông (5)
Cử tạ (15)
Cưỡi ngựa
Biểu diễn ngựa (2)
Huấn luyện ngựa (2)
Nhảy ngựa (2)
Đấu kiếm (10)
Điền kinh (47)
Lòng chảo (10)
Xe đạp địa hình (2)
|
Golf (2)
Judo (14)
Khúc côn cầu trên cỏ (2)
Năm môn phối hợp hiện đại (2)
Quần vợt (5)
Quyền Anh (13)
Rowing (14)
Taekwondo (8)
Thể dục dụng cụ
Nghệ thuật (14)
Nhịp điệu (2)
Nhào lộn trên bạt nhún (2)
Thể thao dưới nước
Nhảy cầu (8)
Bơi (34)
Bơi nghệ thuật (2)
Bóng nước (2)
Thuyền buồm (10)
Vật
Cổ điển (6)
Tự do (12)
Xe đạp
BMX (2)
Đường trường (4)
|
Môn mới
Sẽ có thêm hai môn thể thao mới trong tổng số bảy môn xin được đưa vào chương trình thi đấu năm 2016. Ngoài bóng chày và bóng mềm, được đưa ra vào năm 2005, karate, bóng quần, golf, trượt patin, và bóng bầu dục nộp đơn xin. Lãnh đạo của bảy môn sẽ thuyết trình trước ban chấp hành IOC vào tháng 6 năm 2009.
Vào tháng 8, ban chấp hành chấp thuận đưa môn bóng bầu dục bảy người—phiên bản bảy người của môn bóng bầu dục—với đa số phiếu bầu, cùng với đó loại bóng chày, trượt patin và bóng quần. Còn ba môn—golf, karate, và bóng mềm, ban chấp hành lựa chọn golf sau kết quả của những tư vấn. Quyết định cuối cùng về việc lựa chọn hai môn được đưa ra ngày 9 tháng 10 năm 2009, ngày cuối cùng của Kỳ họp thứ 121 của IOC. Một hệ thống mới cũng được đưa vào ở kỳ họp này theo đó một môn thể thao chỉ cần đa số phiếu từ ủy ban IOC chấp thuận chứ không cần hai phần ba như trước đó. Giám đốc điều hành Liên đoàn golf quốc tế Antony Scanlon cho rằng những tay golf hàng đầu bao gồm Tiger Woods và Annika Sörenstam, sẽ tiếp tục ủng hộ việc xuất hiện tại Thế vận hội của môn golf bằng cách tham dự các nội dung thi đấu.
Liên đoàn thuyền buồm quốc tế vào tháng 5 năm 2012 tuyên bố rằng lướt ván buồm sẽ được thay thế bởi lướt ván diều tại Thế vận hội 2016, nhưng quyết định này được hủy bỏ vào thấng 11. IOC đưa ra thông báo vào tháng 1 năm 2013 rằng sẽ xem xét lại các nội dung môn xe đạp, sau khi Lance Armstrong bị phát hiện sử dụng thuốc tăng cường khả năng và những cáo buộc rằng cơ quan quản lý môn đua xe đạp đã bao che cho hành động sử dụng doping.
Các đoàn tham dự
Có tổng cộng 206 Ủy ban Olympic quốc gia với ít nhất một vận động viên. Ba quốc gia đầu tiên có vận động viên vượt qua vòng loại để góp mặt tại Thế vận hội là Đức, Anh Quốc và Hà Lan khi mỗi quốc gia có bốn vận động viên giành huy chương tại nội dung biểu diễn đồng đội ở FEI World Equestrian Games 2014.